Aquí tes 50+1 preguntas frecuentes sobre os Consellos Escolares en Galicia e as responsabilidades dos representantes das nais e pais no consello escolar do teu centro:

1. Que é un Consello Escolar?

Un Consello Escolar é un órgano de goberno colexiado presente nos centros educativos non universitarios de Galicia. A súa función principal é garantir a participación de todos os sectores da comunidade educativa – profesorado, alumnado, pais e nais, persoal de administración e servizos e representantes do concello – na xestión e control dos centros. É un espazo de participación da comunidade educativa. Actúa como un foro de debate e toma de decisións sobre cuestións relevantes para a vida escolar.

2. Cales son os niveis de Consellos Escolares existentes en Galicia?

En Galicia existen tres niveis de Consellos Escolares:

• Consello Escolar de Galicia: Órgano superior de consulta e participación a nivel autonómico.
• Consellos Escolares Territoriais: Órganos de consulta e participación a nivel comarcal ou de servizos territoriais da administración educativa. Non están activos hoxe en día.
• Consellos Escolares Municipais: Órganos de consulta e participación a nivel local, en cada municipio. Non están constituídos en todos os concellos pero pódense reclamar.

3. Cales son as funcións do Consello Escolar do teu centro?

As funcións dun Consello Escolar inclúen:

• Aprobar o proxecto educativo do centro e o regulamento de réxime interior.
• Aprobar a programación xeral anual.
• Participar na selección do director/a.
• Decidir sobre a admisión do alumnado.
• Promover a convivencia, a igualdade e a prevención do acoso escolar.
• Supervisar a xestión económica do centro.

4. Quen forma parte dun Consello Escolar?

A composición dun Consello Escolar varía segundo o tipo de centro e o número de unidades. En xeral, inclúe representantes do profesorado, dos pais/nais, do alumnado, do persoal de administración e servizos (PAS) e do concello.

Hai 3 tipos de membros: natos (dirección), designados (representantes de sectores) e electos (independentes)

A composición do Consello Escolar varía en función do tipo de centro e do número de unidades. En xeral, inclúe os seguintes membros:

• Presidente: O director ou directora do centro, obrigatoriamente.
• Representantes do profesorado: Elixidos polo claustro.
• Representantes dos pais e nais: Un proposto pola ANPA máis representativa e outros elixidos por votación.
• Representantes do alumnado: Elixidos polo propio alumnado.
• Representante do persoal de administración e servizos: Elixido polo PAS.
• Representante do concello: Designado polo concello onde se atopa o centro.
• Secretario/a: O secretario ou secretaria do centro ou, nalgúns casos, un profesor designado polo director.

5. Como se elixen os membros do Consello Escolar?

Os membros do Consello Escolar elíxense por votación dentro de cada sector da comunidade educativa. O procedemento de elección está regulado polo Decreto 92/1988 e outras normativas específicas. A organización e supervisión corren a cargo da Xunta Electoral de cada centro, composta por membros de diferentes sectores. Os censos electorais publícanse con antelación e o voto é directo, secreto e non delegable. As votacións realízanse no primeiro trimestre do curso escolar.

6. Cal é o papel dos representantes de pais/nais no Consello Escolar?

Os representantes de pais/nais no Consello Escolar teñen o deber de defender os intereses das familias e participar activamente na toma de decisións. Deben escoitar as preocupacións das familias, trasladalas ao Consello e informar sobre as decisións tomadas.

7. Cantas veces se reúne o Consello Escolar?

O Consello Escolar debe reunirse como mínimo unha vez por trimestre, e sempre que o convoque o director/a ou o solicite un terzo dos seus membros.

8. Quen convoca as reunións do Consello Escolar?

As reunións do Consello Escolar convócaas o director/a do centro.

9. Con canta antelación se deben convocar as reunións?

As reunións ordinarias deben convocarse con polo menos unha semana de antelación. As reunións extraordinarias poden convocarse con 48 horas de antelación.

10. Que documentación se debe proporcionar aos membros do Consello antes dunha reunión?

Antes dunha reunión, o director/a debe proporcionar aos membros do Consello Escolar a orde do día e a documentación necesaria para o debate e aprobación dos asuntos a tratar. Non cabe aceptar a desculpa da falta de tempo.

11. Que é o quorum?

O quorum é o número mínimo de membros que deben estar presentes nunha reunión para que as decisións tomadas sexan válidas. Para o Consello Escolar, o quorum é a metade dos seus membros, incluíndo o director/a e o secretario/a.

12. Que pasa se non hai quorum nunha reunión?

Se non hai quorum nunha reunión, convócase unha segunda reunión no seguinte día lectivo. Nesta segunda reunión, o quorum é a terceira parte dos membros, con un mínimo de tres.

13. Como se toman as decisións no Consello Escolar?

As decisións no Consello Escolar tómanse por maioría de votos.

14. Que pasa se hai un empate nos votos?

En caso de empate, o voto de calidade do director/a decide a votación.

15. Que é unha acta dunha reunión do Consello Escolar?

Unha acta é un documento que recolle os puntos tratados e as decisións tomadas nunha reunión do Consello Escolar. Debe incluír a lista de asistentes, a orde do día, os principais puntos das deliberacións e o contido dos acordos adoptados.

16. Quen redacta as actas?

As actas redáctaas o secretario/a do Consello Escolar.

17. Como se aproban as actas?

As actas pódense aprobar na mesma reunión ou na seguinte.

18. Que é a Comisión Económica?

A Comisión Económica é unha comisión obrigatoria dentro do Consello Escolar que se encarga da xestión económica do centro. Está composta polo director/a, un/ha profesor/a, un pai/nai e o secretario/a.

19. Que é a Comisión de Convivencia?

A Comisión de Convivencia é outra comisión obrigatoria que se encarga de promover a convivencia no centro, previr o acoso escolar e xestionar os conflitos. A súa composición e funcións están reguladas polo Decreto 8/2015.

20. Pode haber outras comisións no Consello Escolar?

Si, ademais das obrigatorias, pódense constituír outras comisións para tratar asuntos específicos, como a igualdade, a biblioteca ou as actividades extraescolares.

21. Cales son os dereitos dun representante de pais/nais no Consello Escolar?

Os dereitos dun representante de pais/nais inclúen:

• Participar e votar nas decisións.
• Ser informado sobre os asuntos tratados.
• Formular propostas.
• Representar os intereses colectivos das familias.
• Manter a confidencialidade sobre os asuntos sensibles, especialmente os que afectan a particulares e disciplinarios.

22. Cales son as responsabilidades dun representante de pais/nais?

As responsabilidades dun representante de pais/nais inclúen:

• Asistir ás reunións.
• Prepararse para as reunións.
• Votar nas decisións.
• Formular propostas e participar nas deliberacións.
• Colaborar co centro educativo.
• Informar as familias.
• Manter a confidencialidade.
• Formarse continuamente.

23. Quen pode ser elixido representante de pais/nais?

Calquera pai/nai ou titor/a legal dun alumno/a matriculado no centro pode ser elixido representante no Consello Escolar.

24. Como se elixe o representante da ANPA?

A ANPA máis representativa do centro propón un/ha representante para o Consello Escolar. Se a ANPA non propón ninguén, esa praza elíxese xunto cos demais representantes de pais/nais.

25. Que pasa se o representante da ANPA deixa de ser membro da asociación?

Se o representante da ANPA deixa de ser membro da asociación, perde a súa condición de membro do Consello Escolar.

26. Pode a ANPA cambiar o seu representante no Consello Escolar?

Si, a ANPA pode cambiar o seu representante no Consello Escolar en calquera momento, comunicándoo formalmente á Dirección do centro.

27. Que pasa se un membro electo do Consello Escolar deixa o cargo antes de rematar o seu mandato?

Se un membro electo do Consello Escolar deixa o cargo antes de rematar o seu mandato, a vacante cóbrese co seguinte candidato na lista de votos da última elección.

28. Que pasa se non hai máis candidatos na lista de votos para cubrir unha vacante?

Se non hai máis candidatos na lista de votos, a vacante queda sen cubrir ata a seguinte renovación parcial do Consello Escolar.

29. Canto dura o mandato dos membros electos do Consello Escolar?

O mandato dos membros electos do Consello Escolar é de catro anos.

30. Con que frecuencia se renova o Consello Escolar?

O Consello Escolar anóvase por metades cada dous anos.

31. Que pasa se un centro ten menos de oito unidades?

A Consellería de Educación pode adaptar a composición do Consello Escolar para os centros con menos de oito unidades.

32. Cales son as competencias do Consello Escolar en materia de convivencia?

O Consello Escolar ten as seguintes competencias en materia de convivencia:

• Elixir os membros da Comisión de Convivencia.
• Establecer directrices para o Plan de convivencia.
• Realizar o seguimento e avaliación do Plan de convivencia.
• Propor actuacións para mellorar a convivencia.

33. Que dereitos ten un representante de pais/nais sobre acceso á información do centro?

O representante de pais/nais ten dereito a acceder á información sobre o funcionamento do centro, a evolución do rendemento escolar e os resultados das avaliacións.

34. Como pode un representante de pais/nais propoñer un asunto para a orde do día dunha reunión?

O representante debe dirixir un escrito ao director/a, que é o presidente do Consello Escolar, solicitando a inclusión do asunto na orde do día.

35. Que pasa se o director/a non inclúe un asunto proposto na orde do día?

Se o director/a non inclúe un asunto proposto na orde do día, o representante pode tentar que se trate en rogos e preguntas ou presentalo por escrito despois da reunión.

36. Pode un representante de pais/nais gravar as sesións do Consello Escolar?

A Lei 40/2015 permite a gravación das sesións dos órganos colexiados. Non obstante, é recomendable consultar o regulamento interno do Consello Escolar ou preguntar ao director/a antes de gravar unha sesión.

37. Que responsabilidades ten o secretario/a do Consello Escolar?

O secretario/a do Consello Escolar ten as seguintes responsabilidades:

• Velar pola legalidade das actuacións.
• Certificar as actuacións.
• Garantir o cumprimento dos procedementos.
• Redactar as actas.

38. Que pasa se un membro do Consello Escolar ten un conflito de intereses nun asunto a tratar?

Se un membro do Consello Escolar ten un conflito de intereses nun asunto a tratar, por ética, debe absterse de votar.

39. Que é o “mandato imperativo”?

O “mandato imperativo” significaría que o representante de pais/nais estaría obrigado a votar segundo as instrucións das familias. No caso dos Consellos Escolares, os representantes non están suxeitos a mandato imperativo, polo que poden votar libremente segundo o seu criterio. No caso do representante da ANPA, debe trasladar o criterio desta.

40. Que normativa regula o funcionamento dos Consellos Escolares?

O funcionamento dos Consellos Escolares está regulado por diversas normativas, entre elas:

• Lei orgánica de educación (LOE).
• Decreto 92/1988.
• Decretos que aproban os regulamentos orgánicos dos diferentes tipos de centros.
• Lei 40/2015 de réxime xurídico do sector público.

41. Onde se poden consultar estas normativas?

Estas normativas pódense consultar no Diario Oficial de Galicia (DOG), no Boletín Oficial del Estado (BOE) e nas webs da Xunta de Galicia e do Ministerio de Educación.

42. Cal é o papel de CONFAPA Galicia nos Consellos Escolares?

CONFAPA Galicia (Confederación de Federación de Asociacións de Nais e Pais de Alumnado) é unha organización que representa os intereses das familias a nivel autonómico non Consello Escolar de Galicia.

43. Que recursos ofrece a FANPA Pontevedra aos representantes de pais/nais?

A FANPA ofrece formación, información, modelos de documentos, asesoramento e apoio legal ás ANPA aos seus representantes nos Consellos Escolares así como aos representantes de nais e pais do teu centro.

44. Que é a “renovación parcial” do Consello Escolar?

A “renovación parcial” é o proceso polo que se elixen a metade dos membros electivos do Consello Escolar cada dous anos.

45. Quen pode presentar unha candidatura para ser membro do Consello Escolar?

Calquera membro da comunidade educativa pode presentar unha candidatura, sempre que cumpra os requisitos establecidos na normativa.

46. Que é o censo electoral?

O censo electoral é a lista de persoas que teñen dereito a votar nas eleccións ao Consello Escolar.

47. Onde se pode consultar o censo electoral?

O censo electoral debe estar exposto no taboleiro de anuncios do centro con polo menos dez días de antelación á data das eleccións.

48. Que pasa se hai un erro no censo electoral?

Se hai un erro no censo electoral, pódese presentar unha reclamación á xunta electoral do centro.

49. Cal é o papel da xunta electoral?

A xunta electoral é o órgano responsable de organizar e supervisar as eleccións ao Consello Escolar.

50. Como se constitúe a xunta electoral?

A xunta electoral está composta polo director/a, un/ha profesor/a, un pai/nai, un alumno/a e un representante do PAS. Os membros, excepto o director/a, elixense por sorteo público.

+1. Que se pode facer se hai irregularidades nas eleccións ao Consello Escolar?

Se se detectan irregularidades nas eleccións, pódese presentar un recurso á Xefatura Territorial da Consellería de Educación.

Nota:

Para unha información máis precisa e completa, é recomendable consultar a normativa vixente e os regulamentos internos dos Consellos Escolares e para asuntos controversiais está a disposición das ANPA e dos conselleiros que representan as nais e pais o acompañamento de FANPA Pontevedra e de CONFAPA Galicia

Responsabilidades dun Representante de Nais e Pais no Consello Escolar

A partir das funcións e dereitos dun representante de pais/nais no Consello Escolar este debe exercer:

1. Representación activa dos intereses das familias:

● Escoitar as preocupacións e suxestións das familias:
O representante debe ser un canal de comunicación bidireccional entre as familias e o Consello Escolar.

● Trasladar as inquedanzas das familias ao Consello Escolar:
É fundamental que o representante exprese as opinións e necesidades das familias durante as deliberacións do Consello.

2. Participación activa nas actividades do Consello Escolar:

● Asistir ás reunións do Consello Escolar:
A participación nas reunións é crucial para exercer a representación e estar ao tanto das decisións que se toman.

● Prepararse para as reunións:
Ler a documentación proporcionada con antelación (orde do día, informes, propostas) permitirá unha participación máis informada e efectiva.

● Votar nas decisións do Consello Escolar:
O voto do representante reflicte a posición das familias sobre os asuntos tratados.

● Formular propostas e participar nas deliberacións:
A participación activa enriquece o debate e achega a perspectiva das familias á toma de decisións.

3. Colaboración co centro educativo:

● Traballar en equipo cos demais membros do Consello Escolar:
A colaboración entre os diferentes sectores da comunidade educativa é fundamental para o bo funcionamento do centro.

● Participar nas comisións do Consello Escolar:
As comisións (económica, de convivencia, etc.) requiren a implicación dos representantes para levar a cabo as súas funcións.

4. Información ás familias:

● Informar ás familias sobre as decisións e actividades do Consello Escolar:
É importante manter ás familias informadas sobre o traballo do Consello Escolar e as súas repercusións na vida do centro.

● Manter a confidencialidade sobre os asuntos sensibles:
A información que afecte a persoas concretas debe ser tratada con discreción e responsabilidade.

5. Formación continua:

● Manterse actualizado sobre a normativa educativa e o funcionamento dos Consellos Escolares:
A formación axuda a exercer as funcións do cargo con maior coñecemento e eficacia.

En resumo:
Ser representante de pais/nais no Consello Escolar implica un compromiso coa comunidade educativa. É unha responsabilidade que require dedicación, participación activa e unha comunicación fluída entre as familias e o centro educativo.